Met Sigrune naar Oostende gespoord met trein en tram, om op de valreep de fototentoonstelling van Stephan Vanfleteren te bezoeken in het Openluchtmuseum Atlantikwall in Domein Raversijde.
In het beschermde duingebied van het voormalige Domein Prins Karel bevindt zich een unieke historische site van de moderne vestingbouw: zestig constructies – stellingen, bunkers en batterijen die met veel zorg zijn hersteld – uit de twee wereldoorlogen, verbonden door twee kilometer open of onderaardse gangen. Het uitzonderlijke geheel is in Europa een van de best bewaarde overblijfselen van de Atlantikwall, de verdedigings’muur’ van het Duitse leger aan de Atlantische kust.
Topfotograaf Stephan Vanfleteren maakte in 2013 en 2014 een fotografische reis langs de kusten van de Barentszzee tot aan de Golf van Biskaje op zoek naar restanten van Hitlers Atlantikwall.
In opdracht van de Provincie West-Vlaanderen trok hij door Noorwegen, Denemarken, Duitsland, Nederland, België en Frankrijk en fotografeerde er de bouwwerken, die de ruggengraat van de Duitse kustverdediging vormden.
"Maar al vanaf de eerste week, zodra ik naar Noorwegen vertrokken was, voelde het niet meer aan als een opdracht. Ik was heel snel geobsedeerd door de bunkers. Het is een prachtige mengeling van dingen die me bezighouden: geschiedenis, de zee en architectuur." (uit interview met Vanfleteren)
Hoewel zuiver functioneel bedoeld, spreekt uit de architectuur toch een zekere esthetiek, die Vanfleteren uitstekend weet te vatten. Het resultaat is een boeiende beeldenreeks waarbij vooral de inbedding van de getuigen van dit megalomane bouwproject in het omliggende landschap opvalt. Vaak lijkt het alsof moeder natuur de sporen van dit conflict probeert uit te wissen, de solide constructies uit gewapend beton zijn speelbal van haar krachten geworden.
"Ik ben opgegroeid in de duinen dus als kind speelde ik gewoon in de bunkers", vertelt Vanfleteren, die de esthetiek van de oorlogsgebouwen bewondert. "Hoe gruwelijk het ook was, het is van een schoonheid die kan wedijveren met de grote architecten." (uit interview met Vanfleteren)
"Ze staan ook op heel bijzondere plaatsen omdat de ligging heel belangrijk was. De militaire strategie komt vaak overeen met de schoonheid van de plaats", zegt de fotograaf. Hij merkte ook op dat de bouwsels vaak te lijden hebben onder de natuurelementen.
"De bunker is de barometer van ons klimaat en het is onrustwekkend."
Voor Vanfleteren was het een avontuur. "Ik vond het heerlijk om weg te zijn van de wereld." Al bleken er wel risico's aan verbonden. "Het leek mij heel ongevaarlijk, maar het was eigenlijk het tegenovergestelde.
Ik heb een keer geluk gehad met een golf die mij bijna meegepakt had. Ik was al mijn materiaal kwijt en ik was bijna verdronken. Het was zo mooi, je wil altijd een stapje verder gaan en dan maak je een fout."
Geen opmerkingen:
Een reactie posten